Tarım ve Orman Bakanlığı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde evde stoklanabildiği için talebi ve fiyatları artan kuru fasulye ve mercimek üretimini artırmak için harekete geçti.
Tarım ve Orman Bakanlığınca stratejik ve fiyatı sık değişen tarım ürünlerinin takip edilmesi amacıyla kurulan "ürün masaları" tarafından, Kovid-19 ve bakliyat sektörüne etkilerine yönelik özel bir analiz hazırlandı.
Analize göre, Kovid-19 insan yaşamını etkileyen tüm sektörlerde olumsuz etki yaratırken, pandeminin süresi bilinmezliğini koruyor. Bu bilinmezlik içerisinde ülkeler tarımsal faaliyetlerin devamlılığı konusunda birçok açmazla mücadele ediyor. Karantina koşulları nedeniyle ekim ve hasat sezonları göz önüne alındığında girdi ve işçilik temini, pazara erişim ile ürünlerin dış pazara ulaşımı gibi konularda sorunlar yaşanıyor.
BAKLAGİLLERE TALEP PİYASA FİYATLARINI ARTIRDI
Her ne kadar tüketici talebine uygun arz bulunsa da karantina koşulları gereği tüketici evde uzun süre depolayabileceği baklagiller ve un gibi ürünlere yöneldi. Beslenme uzmanlarının, bağışıklık sisteminin güçlü tutulması, protein ihtiyacının bitkisel kaynaklı ürünlerden temin edilmesi gibi önerileri de baklagiller talebini artırdı. Türkiye'de de giderek yaygınlaşan vegan beslenme şekli de bu ürünlerin tüketiminin artmasına neden oldu.
Bu ürünlere talepteki ani yükseliş, uluslararası piyasalarda fiyatları artırırken, bu durumda ülkeler iç piyasada yeterliliğin ve fiyat istikrarının sağlanabilmesi için ihracatı durdurma, ithalat vergilerinin sıfırlanması gibi önlemlere başvurdu. Dünya genelinde pandeminin talep artışına neden olması ve arzda ortaya çıkardığı sorunlar nedeniyle fiyat artışlarının devam edeceği öngörülüyor. Ancak artan uluslararası talep dikkate alındığında yurt içi piyasalarda arz talep dengesi açısından, üretimde devamlılığın sağlanması ve ihracata yönelik tedbirlerin alınması gerekiyor.
BAKLİYAT EKİMİ İÇİN TOHUM DESTEĞİ
Tarım ve Orman Bakanlığı da tarımsal ürün arz güvenliğine yönelik tedbirler alırken, özellikle uluslararası piyasalarda fiyatı yükselen mercimek ve kuru fasulye üretim miktarının artırılması için ivedilikle çalışma başlattı. Kuru fasulye üretimine yönelik projeyle pilot 15 ilde kullanılmayan arazilerin tarımsal üretime kazandırılması ve ilave üretim alanı sağlanması amacıyla tohumluğun yüzde 75'i hibe verilerek tarımsal hasılanın artırılması amaçlandı. Mercimek üretiminin artırılması için de pilot 5 ilde tohumluğun yüzde 75'i hibe olarak dağıtıldı.
Hasada kadar kuru fasulye stok, ithalat ve ihracat durumu yakından izlenirken, gerektiğinde ivedilikle yeni tedbirler alınması planlanıyor. Mercimekte de Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki ekilişler tamamlanırken, nisan itibarıyla gelişimde bir sorun görülmüyor.