Yabancı Koyun Cinsleri Nelerdir?
Dorsetdown Koyun Irkı
İsmini İngiltere’nin Dorset Vadisinden almış olan Dorsetdown ırkı koyunlar, ilk olarak 18 yy. sonunda farklı iki ırkın melezlenmesi sonucu ortaya çıkmıştır.
Dorsetdown Irkı Genel Dağılımı
18.yy’da John Ellman isimli bir koyun yetiştiricisi tarafından Soutdown ırkı ve Hampshire ırkı koyunların melezlenmesi ile elde edilen ırk, resmi olarak 1906 yılında Dorsetdown adını almıştır. Geniş bir dağılış gösteren ve 1900’lü yıllarda yüksek nüfusa sahip olan ırkın ilk olarak 1921 yılında Yeni Zelanda’ya ihraç edildiği bilinmektedir.
İlk ihraç sonunda kayıtlara göre ihraç edilen tüm ırkın bilinmeyen bir nedenden dolayı telef olduğu söylenmektedir. Sonraki dönemde 1947 yılında ise yine Yeni Zelanda tarafından ithal edilen Dorsetdown ırkı koyunlar, bu dönemde bölgenin en yüksek nüfuslu koyun ırkı olmayı başarmıştır.
İyi gelişmiş özellikleri ile bölgede etçil ırklar arasında ilk sıralara yükselmeyi başaran Dorsetdown ırkı koyunların, günümüzde Avustralya, Yeni Zelanda, ABD, Güney Afrika ve İngiltere gibi birçok ülke tarafından yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Dorsetdown Irkı Genel Görünüm Özellikleri
Genel görünüm bakımından siyah baş, ayak ve kulaklara sahip olan Dorset ırkı koyunların yün rengi beyazdır. Orta boya sahip olan ırkın en belirgin özelliklerinden biriside güçlü bir yapıya sahip olmasıdır.
Dorsetdown ırkı yüksek döl verimine sahiptir. Erkek ve dişilerinde boynuz bulunmamaktadır.
Dorsetdown Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık 100, 130 kg arası iken, dişide bu rakam 65, 80 kg arasıdır. Yine erkekte cidago yüksekliği 75 cm iken, dişide bu değer 50 cm’dir.
Bir batında kuzu verimi 1.1, 1.4 arası olan ırkın yapağı verimi erkekte 2kg dişide ise 2.5kg’dır. Yıl boyunca kızgınlık gösterebilen ırkın koçları 24 saatte 20 koyunla çiftleşebilmektedir. Hızlı bir gelişim göstermekte ve az yağlı bir ete sahiptir.
Columbia Koyun Irkı
Amerika kıtasında yetiştirilen ilk koyun ırklarından birisi olan Columbia koyun ırkı, bölgenin ilk ırklarından birisi olması nedeniyle önemli bir konuma sahiptir.
Columbia Koyunu Genel Özellikleri
Irkın, yeniden kazandırılması ve yetiştiriciliğinin artırılması adına yapılan çalışmaların ilki 1912 yılında Wyoming eyaletinde ve Laremie şehrinde başlamıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen verimin yüksek olması nedeniyle çalışmalar bir adım ileriye taşınarak yetiştiricilik alanı genişletilmiştir.
Columbia ırkı üzerinde yapılan çalışmalardan bir diğeri ise ırkın Dubois koyun ıslah istasyonuna taşınması ve çalışmaların burada devam etmesidir. Bu adım ırkın varlığı adına önemli bir ilerleme olarak gösterilebilir.
Irkın ortaya çıkışında birçok melezleme çalışması ve zincirleme reaksiyonlar bulunmaktadır. Çalışmaların detaylarına göz atıldığında Columbia koyun ırkı genlerinde Rambouillet ve Lincoln gibi birçok ırkın özelliklerinin olduğu görülebilir.
Genel özellikleri bakımından ırkın iri bir yapıya sahip olması, sürü yaşamına kolaylıkla uyum sağlaması, sürü halinde yetiştiriciliğini uygun bir hale getirmiştir. Irkın döl ve süt veriminin oldukça yüksek olduğunu söylemekte mümkündür.
Columbia Koyun Irkı Genel Görünüm Özellikleri
Columbia koyun ırkı beyaz bir renge ve oldukça iri bir yapıya sahiptir. Hızlı bir gelişim gösteren ırkın yün körlüğüne hiçbir eğimi bulunmamaktadır.
Erkek ve dişilerinde boynuz bulunmayan ırkın sürü yaşamına uyumlu olması önemli bir özelliği olarak öne çıkmaktadır.
Yüz kısmı hariç tüm vücudunda yapağı bulunmaktadır.
Columbia Koyun Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık 100, 135 kg arası iken, dişilerde bu değer 70, 100 kg arasıdır. Yün verimi ortalama 4.5, 7 kg arası olup lüle uzunluğu ortalama 10 cm’dir.
Elde edilen yün verimi %45 olan ırkın, yapağı inceliği 25, 30 mikron arasıdır. Döl ve süt verimi bakımından yüksek özelliklere sahiptir.
Ramlıç Koyun Irkı
Ramlıç koyun ırkı, Rambouillet koçlarının Dağlık koyunları ile çiftleştirilmesi sonucunda elde edilen, yerli bir koyun ırkıdır. Birçok tarım işletmesinde kullanılmaya başlanan ve melezleştirmesi yine tarım işletmeleri tarafından gerçekleştirilen bu koyun ırkı, ata özelliklerini son derece mükemmel şekilde taşımaktadır.
Ramlıç koyunları, orta irilikte, dolgun et yapısına sahip, sağlam vücut yapısı bulunan bir ırk olarak bilinmektedir. Kalın bir boyun yapısı bulunan Ramlıç koyunları, yağsız et yapısı ile bilinmektedir. Yuvarlak bir göğüs yapısı bulunan Ramlıç ırkı, orta uzunlukta sırt ve sağrı bölgesine sahiptir. Oldukça gelişmiş butlara ve dolgun et yapısına sahip Ramlıç koyunları, genellikle beyaz ya da beyaza yakın tonlarda görünüme sahiptir. Ramlıç koyunları yapağısız bir vücut yapısına sahiptir. Koyunlar boynuzsuz olur koçlar genellikle boynuzludur. Orta uzunlukta bacakları olan bu ırkta, kuyruk orta uzunlukta ve yağsızdır.
Erkekte canlı ağırlık ortalama 70-90 kg arası olup, dişide bu ağırlık ortalama 50 kg’dır. Ortalama kuzu doğum ağırlığı ise 4-4.5 kg arasıdır. Ramlıç kuzularında doğum sonrası sütten kesim ağırlığı 30 kg olup, ortalama bir batında 1.2 kuzu verimi vardır.
Ramlıç ırkında süt verimi 50-70 kg arası olup, yapağı verimi 2.5-3 kg arasıdır. Ramlıç ırkı, melezleştirme sonrasında kendi ata ırkının tüm özelliklerini almıştır. Oldukça gelişmiş bir yapısı bulunan bu ırk Tarım işletmeleri tarafından sıkça kullanılmaktadır. Ramlıç koyunları genel olarak et verimi üzerine kullanılmaktadır.
Hampshire Koyun Irkı
Hampshire koyunları, uzun yıllardır dünya genelinde geniş bir üretim alanına sahip olan bir ırktır. Adını, İngiltere’de bir vadiden alan Hampshire koyunları, 1835’li yıllardan itibaren resmi olarak tanınmaya başlamıştır.
Hampshire ırkı genel dağılımı
Hampshire ırkı koyunlar, başta Amerika ülkeleri olmak üzere, Güney Afrika, Yeni Zelanda, Avustralya ve Rusya gibi birçok ülkede yetiştirilmektedir. Yetiştiriciliğinde diğer ırklarda olduğu gibi beslenme ve barınma şekli uygulanabilen Hampshire, kuru ot, yonca ve çayır otu ile de beslenebilmektedir.
Etçil bir ırk olan Hampshire koyunları, iri yapılı ve besicilik açısından elverişli bir yapıya sahiptir. Irkın, asıl olarak etçil özellikleri nedeniyle yetiştirildiği bilinmektedir. Hızlı büyüyen ırkın kuzular için döl verimi de yüksektir.
İlk gebelik döneminde olan dişi toklularda doğum oranı %110 iken, dişilerinde bu oran %150, %180 arasıdır. Ortalama her 8 ayda bir doğum yapabilen ırk, 12, 13 yıl boyunca damızlık olarak kullanılabilmektedir. Irkın kuzularında yaşam oranı yüksek olup, sert ve soğuk iklim şartlarına kolaylıkla uyum sağlayabilmektedirler.
Yakın bir dönemde yapılan araştırmalara göre 125 günlük bir Hampshire Down kuzusunun net ağırlığının 125 kg olduğu tespit edilmiştir. Doğum ağırlığı dışında ortalama günlük ağırlık artışı yaklaşık 518 gr’dır.
Hampshire Koyun Irkı Genel Görünüm Özellikleri
İri bir yapıya sahip olup, etçil özellikleri gelişmiştir. Yüz ve ayak bölgesi siyah olup, yapağısı orta inceliğe sahiptir. Gelişim hızı yüksektir.
Erkek ve dişileri boynuzsuz olan Hampshire ırkı, güçlü kas yapısına ve uyumlu bir gelişime sahiptir.
Hampshire Koyun Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık 130, 135 kg arası olup, dişilerde bu değer 85 kg civarıdır. Yapağı verimi ortalama 2.5 kg olan ırkın, bir batında kuzu verimi 1.4’dür.
Finn Koyun Irkı
Yabancı ırklar arasında yer alan Fin koyunlarının kökeni Finlandiya olup ismini de ülkesinden alan ırklardan birisidir.
Fin Koyun Irkı Genel Dağılımı
Oldukça eski bir geçmişe sahip olan Fin ırkı koyunlar, Kuzey Avrupa’da bilinen ilk koyun ırkları arasında yer almaktadır. Yer aldığı grup içerisinde Shetland, Romanov ve Spaelseu gibi kısa kuyruklu koyun ırkları ile birlikte sınıflandırılan Fin ırkının bilinen en temel özelliği çoklu doğum yapabilmesidir. Fin ırkının genellikle 3’üz, 4’üz ve 5’iz doğum yaptığı bilinmekle birlikte nadir durumlarda 7’iz doğum yaptığı da görülmüştür.
Fin ırkı koyunların Şerit, Toxamie, Cocsidiozis, Toxicosis ve yüz egzamalarına karşı oldukça dayanıklı olduğu bilinmektedir. Genel dağılımı bakımından 1966’da Kanada’ya, 1968’de ABD’ye, 1981’de Avustralya ve 1993’de Texel adlı şirket tarafından ithal edilmiş ve bu ülkeler içerisinde 3 farklı melezleştirme yolu ile ırk genişletilmiştir.
Yine yapılan çalışmalar içerisinde Merinos ırkı ile yapılan melezleme çalışmaları sonucunda ırkın %180’e varan doğum özelliğinde artış görülmüştür. Bu kapsamda Fin ırkının özellikle melezleme çalışmalarında da sıkça kullanıldığı bilinmektedir.
Fin Koyun Irkı Genel Görünüm Özellikleri
Genel görünüm bakımından çoğunlukla beyaz olmakla birlikte bazılarında siyah beyaz, kahverengi, bej ve gri gibi renklerde görülebilmektedir. Et ve yün verimi bakımından iyi özelliklere sahip olup genellikle yetiştiriciliği bu yönde ağırlık kazanmıştır.
Erkek ve dişilerde boynuz bulunmayıp, orta boya sahip bir ırktır. Yün yapısı oldukça ince ve yumuşaktır. Ayrıca yapısı itibari ile yılda iki kez kırkım yapılmaktadır.
Sağımı kolay olup annelik içgüdüsü iyidir.
Fin Koyun Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık ortalama 85 kg, dişilerde bu rakam 70 kg civarıdır. Yine erkekte cidago yüksekliği 65 cm, dişide ise ortalama 60 cm’dir. Bir batımda kuzu verimi 2.5 olup, cinsel olgunluk yaşı 6 aydır.
Dorsetdown Koyun Irkı
İsmini İngiltere’nin Dorset Vadisinden almış olan Dorsetdown ırkı koyunlar, ilk olarak 18 yy. sonunda farklı iki ırkın melezlenmesi sonucu ortaya çıkmıştır.
Dorsetdown Irkı Genel Dağılımı
18.yy’da John Ellman isimli bir koyun yetiştiricisi tarafından Soutdown ırkı ve Hampshire ırkı koyunların melezlenmesi ile elde edilen ırk, resmi olarak 1906 yılında Dorsetdown adını almıştır. Geniş bir dağılış gösteren ve 1900’lü yıllarda yüksek nüfusa sahip olan ırkın ilk olarak 1921 yılında Yeni Zelanda’ya ihraç edildiği bilinmektedir.
İlk ihraç sonunda kayıtlara göre ihraç edilen tüm ırkın bilinmeyen bir nedenden dolayı telef olduğu söylenmektedir. Sonraki dönemde 1947 yılında ise yine Yeni Zelanda tarafından ithal edilen Dorsetdown ırkı koyunlar, bu dönemde bölgenin en yüksek nüfuslu koyun ırkı olmayı başarmıştır.
İyi gelişmiş özellikleri ile bölgede etçil ırklar arasında ilk sıralara yükselmeyi başaran Dorsetdown ırkı koyunların, günümüzde Avustralya, Yeni Zelanda, ABD, Güney Afrika ve İngiltere gibi birçok ülke tarafından yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Dorsetdown Irkı Genel Görünüm Özellikleri
Genel görünüm bakımından siyah baş, ayak ve kulaklara sahip olan Dorset ırkı koyunların yün rengi beyazdır. Orta boya sahip olan ırkın en belirgin özelliklerinden biriside güçlü bir yapıya sahip olmasıdır.
Dorsetdown ırkı yüksek döl verimine sahiptir. Erkek ve dişilerinde boynuz bulunmamaktadır.
Dorsetdown Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık 100, 130 kg arası iken, dişide bu rakam 65, 80 kg arasıdır. Yine erkekte cidago yüksekliği 75 cm iken, dişide bu değer 50 cm’dir.
Bir batında kuzu verimi 1.1, 1.4 arası olan ırkın yapağı verimi erkekte 2kg dişide ise 2.5kg’dır. Yıl boyunca kızgınlık gösterebilen ırkın koçları 24 saatte 20 koyunla çiftleşebilmektedir. Hızlı bir gelişim göstermekte ve az yağlı bir ete sahiptir.
Columbia Koyun Irkı
Amerika kıtasında yetiştirilen ilk koyun ırklarından birisi olan Columbia koyun ırkı, bölgenin ilk ırklarından birisi olması nedeniyle önemli bir konuma sahiptir.
Columbia Koyunu Genel Özellikleri
Irkın, yeniden kazandırılması ve yetiştiriciliğinin artırılması adına yapılan çalışmaların ilki 1912 yılında Wyoming eyaletinde ve Laremie şehrinde başlamıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen verimin yüksek olması nedeniyle çalışmalar bir adım ileriye taşınarak yetiştiricilik alanı genişletilmiştir.
Columbia ırkı üzerinde yapılan çalışmalardan bir diğeri ise ırkın Dubois koyun ıslah istasyonuna taşınması ve çalışmaların burada devam etmesidir. Bu adım ırkın varlığı adına önemli bir ilerleme olarak gösterilebilir.
Irkın ortaya çıkışında birçok melezleme çalışması ve zincirleme reaksiyonlar bulunmaktadır. Çalışmaların detaylarına göz atıldığında Columbia koyun ırkı genlerinde Rambouillet ve Lincoln gibi birçok ırkın özelliklerinin olduğu görülebilir.
Genel özellikleri bakımından ırkın iri bir yapıya sahip olması, sürü yaşamına kolaylıkla uyum sağlaması, sürü halinde yetiştiriciliğini uygun bir hale getirmiştir. Irkın döl ve süt veriminin oldukça yüksek olduğunu söylemekte mümkündür.
Columbia Koyun Irkı Genel Görünüm Özellikleri
Columbia koyun ırkı beyaz bir renge ve oldukça iri bir yapıya sahiptir. Hızlı bir gelişim gösteren ırkın yün körlüğüne hiçbir eğimi bulunmamaktadır.
Erkek ve dişilerinde boynuz bulunmayan ırkın sürü yaşamına uyumlu olması önemli bir özelliği olarak öne çıkmaktadır.
Yüz kısmı hariç tüm vücudunda yapağı bulunmaktadır.
Columbia Koyun Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık 100, 135 kg arası iken, dişilerde bu değer 70, 100 kg arasıdır. Yün verimi ortalama 4.5, 7 kg arası olup lüle uzunluğu ortalama 10 cm’dir.
Elde edilen yün verimi %45 olan ırkın, yapağı inceliği 25, 30 mikron arasıdır. Döl ve süt verimi bakımından yüksek özelliklere sahiptir.
Ramlıç Koyun Irkı
Ramlıç koyun ırkı, Rambouillet koçlarının Dağlık koyunları ile çiftleştirilmesi sonucunda elde edilen, yerli bir koyun ırkıdır. Birçok tarım işletmesinde kullanılmaya başlanan ve melezleştirmesi yine tarım işletmeleri tarafından gerçekleştirilen bu koyun ırkı, ata özelliklerini son derece mükemmel şekilde taşımaktadır.
Ramlıç koyunları, orta irilikte, dolgun et yapısına sahip, sağlam vücut yapısı bulunan bir ırk olarak bilinmektedir. Kalın bir boyun yapısı bulunan Ramlıç koyunları, yağsız et yapısı ile bilinmektedir. Yuvarlak bir göğüs yapısı bulunan Ramlıç ırkı, orta uzunlukta sırt ve sağrı bölgesine sahiptir. Oldukça gelişmiş butlara ve dolgun et yapısına sahip Ramlıç koyunları, genellikle beyaz ya da beyaza yakın tonlarda görünüme sahiptir. Ramlıç koyunları yapağısız bir vücut yapısına sahiptir. Koyunlar boynuzsuz olur koçlar genellikle boynuzludur. Orta uzunlukta bacakları olan bu ırkta, kuyruk orta uzunlukta ve yağsızdır.
Erkekte canlı ağırlık ortalama 70-90 kg arası olup, dişide bu ağırlık ortalama 50 kg’dır. Ortalama kuzu doğum ağırlığı ise 4-4.5 kg arasıdır. Ramlıç kuzularında doğum sonrası sütten kesim ağırlığı 30 kg olup, ortalama bir batında 1.2 kuzu verimi vardır.
Ramlıç ırkında süt verimi 50-70 kg arası olup, yapağı verimi 2.5-3 kg arasıdır. Ramlıç ırkı, melezleştirme sonrasında kendi ata ırkının tüm özelliklerini almıştır. Oldukça gelişmiş bir yapısı bulunan bu ırk Tarım işletmeleri tarafından sıkça kullanılmaktadır. Ramlıç koyunları genel olarak et verimi üzerine kullanılmaktadır.
Hampshire Koyun Irkı
Hampshire koyunları, uzun yıllardır dünya genelinde geniş bir üretim alanına sahip olan bir ırktır. Adını, İngiltere’de bir vadiden alan Hampshire koyunları, 1835’li yıllardan itibaren resmi olarak tanınmaya başlamıştır.
Hampshire ırkı genel dağılımı
Hampshire ırkı koyunlar, başta Amerika ülkeleri olmak üzere, Güney Afrika, Yeni Zelanda, Avustralya ve Rusya gibi birçok ülkede yetiştirilmektedir. Yetiştiriciliğinde diğer ırklarda olduğu gibi beslenme ve barınma şekli uygulanabilen Hampshire, kuru ot, yonca ve çayır otu ile de beslenebilmektedir.
Etçil bir ırk olan Hampshire koyunları, iri yapılı ve besicilik açısından elverişli bir yapıya sahiptir. Irkın, asıl olarak etçil özellikleri nedeniyle yetiştirildiği bilinmektedir. Hızlı büyüyen ırkın kuzular için döl verimi de yüksektir.
İlk gebelik döneminde olan dişi toklularda doğum oranı %110 iken, dişilerinde bu oran %150, %180 arasıdır. Ortalama her 8 ayda bir doğum yapabilen ırk, 12, 13 yıl boyunca damızlık olarak kullanılabilmektedir. Irkın kuzularında yaşam oranı yüksek olup, sert ve soğuk iklim şartlarına kolaylıkla uyum sağlayabilmektedirler.
Yakın bir dönemde yapılan araştırmalara göre 125 günlük bir Hampshire Down kuzusunun net ağırlığının 125 kg olduğu tespit edilmiştir. Doğum ağırlığı dışında ortalama günlük ağırlık artışı yaklaşık 518 gr’dır.
Hampshire Koyun Irkı Genel Görünüm Özellikleri
İri bir yapıya sahip olup, etçil özellikleri gelişmiştir. Yüz ve ayak bölgesi siyah olup, yapağısı orta inceliğe sahiptir. Gelişim hızı yüksektir.
Erkek ve dişileri boynuzsuz olan Hampshire ırkı, güçlü kas yapısına ve uyumlu bir gelişime sahiptir.
Hampshire Koyun Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık 130, 135 kg arası olup, dişilerde bu değer 85 kg civarıdır. Yapağı verimi ortalama 2.5 kg olan ırkın, bir batında kuzu verimi 1.4’dür.
Finn Koyun Irkı
Yabancı ırklar arasında yer alan Fin koyunlarının kökeni Finlandiya olup ismini de ülkesinden alan ırklardan birisidir.
Fin Koyun Irkı Genel Dağılımı
Oldukça eski bir geçmişe sahip olan Fin ırkı koyunlar, Kuzey Avrupa’da bilinen ilk koyun ırkları arasında yer almaktadır. Yer aldığı grup içerisinde Shetland, Romanov ve Spaelseu gibi kısa kuyruklu koyun ırkları ile birlikte sınıflandırılan Fin ırkının bilinen en temel özelliği çoklu doğum yapabilmesidir. Fin ırkının genellikle 3’üz, 4’üz ve 5’iz doğum yaptığı bilinmekle birlikte nadir durumlarda 7’iz doğum yaptığı da görülmüştür.
Fin ırkı koyunların Şerit, Toxamie, Cocsidiozis, Toxicosis ve yüz egzamalarına karşı oldukça dayanıklı olduğu bilinmektedir. Genel dağılımı bakımından 1966’da Kanada’ya, 1968’de ABD’ye, 1981’de Avustralya ve 1993’de Texel adlı şirket tarafından ithal edilmiş ve bu ülkeler içerisinde 3 farklı melezleştirme yolu ile ırk genişletilmiştir.
Yine yapılan çalışmalar içerisinde Merinos ırkı ile yapılan melezleme çalışmaları sonucunda ırkın %180’e varan doğum özelliğinde artış görülmüştür. Bu kapsamda Fin ırkının özellikle melezleme çalışmalarında da sıkça kullanıldığı bilinmektedir.
Fin Koyun Irkı Genel Görünüm Özellikleri
Genel görünüm bakımından çoğunlukla beyaz olmakla birlikte bazılarında siyah beyaz, kahverengi, bej ve gri gibi renklerde görülebilmektedir. Et ve yün verimi bakımından iyi özelliklere sahip olup genellikle yetiştiriciliği bu yönde ağırlık kazanmıştır.
Erkek ve dişilerde boynuz bulunmayıp, orta boya sahip bir ırktır. Yün yapısı oldukça ince ve yumuşaktır. Ayrıca yapısı itibari ile yılda iki kez kırkım yapılmaktadır.
Sağımı kolay olup annelik içgüdüsü iyidir.
Fin Koyun Irkı Genel Verim Özellikleri
Erkekte canlı ağırlık ortalama 85 kg, dişilerde bu rakam 70 kg civarıdır. Yine erkekte cidago yüksekliği 65 cm, dişide ise ortalama 60 cm’dir. Bir batımda kuzu verimi 2.5 olup, cinsel olgunluk yaşı 6 aydır.
Ekli dosyalar
Son düzenleme: