Büyükbaş hayvancılıkta hayvanların barınacağı yerler ürünlerin kalitesi için büyük öneme sahiptir. Hava koşulları, çevre koşulları, hava temizliği, mekan temizliği ve ışıklandırma büyükbaş hayvanların barınmasındaki temel ihtiyaçlardan bazılarıdır. Ahır yapmaya karar veren yatırımcının başlıca düşünmesi ve hesaplaması gereken bazı konular şunlardır;
Ahırın fiyatlandırmasını 50 hayvan kapasiteli olarak düşünürsek
- Yatırımcı ilk olarak kapasite bütçesine göre kapasite belirlemelidir. Belirlediği bu kapasite doğrultusunda masraflarını hesaplamalı ve bütçesinin bütününü ahır inşaasına harcamamalıdır.
- Ahırın yapılacağı konum çok önemlidir. Mekan seçilirken kesinlikle hayvanların otlayacağı meralık alan hesaba katılmalıdır.
- Ahırın yapılacağı konum yerleşim yerlerinden uzak olmalıdır çünkü ahırdan kaynaklı oluşacak olan artıklardan gelen koku insanları rahatsız edecektir. Bu yüzden ahırlar yapılırken rüzgarın yönü ve yerleşim yerine olan uzaklığı hesaplanmalıdır.
- Ahır yapılırken yüksek bölgelere yapılması gerekmektedir. Bunun nedeni ahırın temeli su alarak ahır içinde rutubet oluşturmamasıdır, bu sayede ahırı havalandırmak daha kolay olacak ve hayvanlar daha sağlıklı olacaktır. Ahır birden fazla bina şeklinde inşaa edilecekse bu binalar birbirlerinin havalarını kesmemelidir.
- Temel atılırken sağlam toprak zemin seçilmelidir ve iklime göre temel derinliğinin 30-60 cm derinliğinde olması gerekmektedir. Ayrıca temelde rutubet önleyici maddeler kullanmak ilerki dönemlerde fayda sağlayacaktır.
- Ahırın zemini yapılırken tuğla kullanmak en doğru yol olacaktır. Taş zeminlerin temizliği zor olduğu için çok tercih edilmez. Ayrıca hayvanların kayıp düşmemesi için ahırın zemini pürüzlü olmalıdır, dümdüz olmamalıdır. Ayrıca gübre kanallarının ve idrar kanallarının tıkanmaması için ahırın zemin eğiminin çukurlara doğru 1-2% olması gerekmektedir.
- Ahırın duvarları için ilk önce bölgenin kaçıncı deprem kuşağında olduğuna bakmak gereklidir. Yüksek risk teşgil eden bir bölgede ise duvarlar daha dayanıklı yapılmalıdır. Isı yalıtımı ahır için çok önemlidir o yüzden ahır duvarlarının ısı geçirmeyecek malzemeden yapılması gerekmektedir. Kerpiç, betonerme ve tuğla kullanılması en uygun malzemelerdir.
- Ahırın yüksekliği bulunduğu bölgeye göre 3-3.5 metre uzunluğunda olmalıdır.
- Ahıra yapılacak çatı hava sirkülasyonunu çok iyi bir şekilde karşılamalıdır ve yağışlı havalarda içeriye su veya kar almamalıdır.
Ahırın fiyatlandırmasını 50 hayvan kapasiteli olarak düşünürsek
- Bina giderleri ortalama 175.000 TL
- Süt sağım ve toplama istasyonları için ortalama 20.000 TL
- Yem karma ve dağıtma makinesi için ortalama 10.000 TL
- Takım sıyırıcılar için ortalama 20.000 TL
- Yatak ve kilit sistemleri için ortalama 7500 TL
- Gübre çukuru için ortalama 50.000 TL
- 1 büyükbaş hayvanı 5.000 TL den hesaplarsak 50 büyükbaş hayvan için 250.000 TL temel başlangıç masrafları olacaktır. Bu da toplamda ortalama olarak 532.500 TL dir.